Terug naar Schijndel 1880-1940
Voorwoord
Als nieuwe inwoner van Schijndel - vanaf 1986 ben ik een
"hopbel" - ging ik al spoedig naar de bibliotheek om iets meer van de
Schijndelse geschiedenis te weten te komen. Het boek van pater Wiro Heesters,
getiteld "Schijndel, historische verkenningen, is dan hét standaardwerk.
De historie van Schijndel bleef hierna mijn aandacht trekken. Wanneer
ik tijdens een bezoek aan een archiefinstelling iets over de Schijndelse
geschiedenis aantrof, liet ik met belangstelling mijn ogen daarover gaan.
Bij het bekijken van de fotocollectie van de gemeente Schijndel,
die zich bevindt in het streekarchivariaat Langs Aa en Dommel te Vught, bedacht
ik dat het de moeite waard zou zijn als een groter publiek van de foto' s
kennis zou kunnen nemen. Zo werd het idee van een boekje over Schijndel
geboren.
Om wat gevarieerder fotomateriaal te krijgen plaatste ik een oproep in een aantal huisaan-huis-bladen in Schijndel, wat verschillende interessante foto's opleverde. Daarnaast benaderde ik gericht een aantal particulieren, verenigingen en instellingen. Zo kreeg ik gaandeweg voldoende fotomateriaal om een boek samen te kunnen stellen.
Voor wat betreft de periode waar het boek over zou handelen heb ik gekozen voor het tijdvak 1880 - 1940, enerzijds omdat het een vrij afgesloten periode in de geschiedenis is (opkomende industrialisering, mechanisering, ontstaan standsorganisaties, nieuwe vervoersmiddelen, het "rijke Roomse leven", enz.), anderzijds omdat het, als het gaat om het herkennen van mensen op foto's en het vastleggen van ervaringen van mensen uit die periode, zaak is om daar nu werk van te maken. Immers het aantal mensen dat als tijdgenoot van die periode inlichtingen kan geven neemt snel af. Eigenlijk is het toch al erg laat. Zo heb ik een schitterende foto van de Schijndelse brandweer uit 1910. Wie de personen op de foto zijn, kon mij echter niemand meer vertellen.
Uiteindelijk is het een boek geworden dat voor ongeveer de helft uit foto' s en voor de andere helft uit tekst bestaat. Zo was er ook nog enige ruimte om een aantal wetenswaardigheden en aspecten van de Schijndelse geschiedenis te belichten.
Ik heb absoluut niet beoogd om (zoveel mogelijk) een compleet
"beeld" van de periode 1880 - 1940 te geven. Het zijn slechts
"flitsen". Wat betreft de afbakening van de beschreven periode is het
zo dat de jaartallen 1880 - 1940 niet al te strikt gehanteerd moeten worden.
Een aantal ontwikkelingen zette zich namelijk in vóór 1880 of liep door ná
1940. In de tekst komt de lezer derhalve wel eens passages tegen die buiten het
genoemde tijdvak vallen.
De beschrijving van de foto's maakt onderdeel uit van het tekstgedeelte.
De vermeldiflg van personen is steeds, tenzij anders vermeld, "van links
naar rechts" en "van boven naar onder".
Jammer genoeg is een aantal foto's minder
duidelijk. De afdrukken zijn evenwel overeenkomstig de kwaliteit van de
aangeleverde foto' s. Overigens, bij mijn keuze van de illustraties heb ik niet
alleen gelet op de fotografische kwaliteit. Foto's kunnen ook anderszins
betekenis hebben, bijvoorbeeld een historische waarde.
Zonder hulp had dit boek nooit tot stand kunnen komen. Allereerst
wil ik hartelijk danken al degenen die zo bereidwillig waren om mij foto's ter
beschikking te stellen.
Zeer veel dank ben ik ook verschuldigd aan hen die mij hielpen
bij het vinden van de namen van de personen die op de foto's voorkomen of die
mij anderszins van nuttige informatie hebben voorzien. Hierbij wil ik in het
bijzonder vernoemen Martijn Duffhues, Betsie Fassbender-Schellekens, de
familie Verhagen-Kemps en Antonet van de Wijdeven-van den Akker.
Hulpvaardig en zeer geïnteresseerd in hoe het boek er uit zou
gaan zien was Bernard Timmermans. Helaas heeft hij de uitgave van dit boek niet
meer mee mogen maken.
Ik wens u veel lees- en kijkplezier toe en hoop dat dit boek de
belangstelling voor Schijndel en zijn geschiedenis zal vergroten.
Van mijn kant kan ik in ieder geval zeggen: door het
samenstellen van dit boek heb ik Schijndel een stuk beter leren kennen.
Harrie Maas, zomer 1991.